Κρίση της Κοινωνίας και του Πολιτισμού

Οι αιτίες αυτού του φαινομένου που ονομάζεται "Κρίση της Κοινωνίας και του Πολιτισμού" είναι πολλαπλές και δυσεξιχνίαστες. Κατά την προσωπική μου γνώμη, σπουδαίες αιτίες και οξύτατες εκδηλώσεις του ευρύτατου φαινομένου "κρίση" είναι σήμερα οι ακόλουθες:

1. Η ανυπαρξία παγκόσμια αποδεκτής και αποτελεσματικής πολιτικής εξουσίας - ενώ τα μεγαλύτερα σημερινά προβλήματα δεν είναι δυνατόν να λυθούν χωρίς αυτήν - και μάλιστα η αδιάλλακτη αντίθεση μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας των Η.Π.Α. και ορισμένων συμμάχων τους προς τον πολιτικο-οικονομικό συνασπισμό χωρών της Αν. Ευρώπης και της Ασίας, με εφιαλτική συνέπεια τον αδυσώπητο ανταγωνισμό.

2. Η αρρυθμία της παγκόσμιας οικονομίας, όχι άσχετη προς την ανυπαρξία παγκόσμιας ρυθμιστικής λειτουργίας.

3. Η διαβίωση μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας υπό συνθήκες αθλιότητας.

4. Η αχαλίνωτη επιστημονικο-τεχνική πρόοδος, απότοκη της άπληστης κερδοσκοπίας ή της εξοπλιστικής φρενίτιδας ή ακόμη και ερευνητικής ματαιοδοξίας.

5. Η τεράστια διακίνηση νοημάτων, εικόνων, ήχων από τις εφημερίδες, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, το διαδίκτυο, με συνέπειες συχνά βλαπτικότατες, καθώς γίνεται προς ετερόκλητο κοινό και δίχως καθόλου συντονισμό, δίχως ευθύνη παιδαγωγική, επιπόλαια και από ανθρώπους μάλλον ακατάλληλους, αφιλοσόφητους και ανιστόρητους, εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις.

Οι σπουδαίες επιδόσεις της ανθρωπότητας, οι γνήσια προαγωγικές του πολιτισμού της, έγιναν με σεβασμό της αρχής του καταμερισμού των έργων, με πολύχρονη ειδίκευση και σοβαρό ήθος των επιστημόνων, των τεχνικών, των καλλιτεχνών, λαμβάνοντας υπόψη τις γνήσιες ανάγκες των ανθρώπων, χωρίς να αναπτύσσονται άλογα οι πλαστές.
Συνιστά ¨κρίση" πραγματικά η σύγχρονη τάση μας προς τον ανελέητο αυτοσχεδιασμό, προς τον αλόγιστο αυτοκαθορισμό, προς την αγνόηση της ανεκτόπιστης ανάγκης για συντονισμό και σχεδιασμό, για έλλογο αυτοέλεγχο, για αυτοπεριορισμό της άλογης κατανάλωσης.

-- Ευάγγελος Παππάς, 18/3/1982