Η άρρωστη Μέση Εκπαίδευση.

Τώρα, που και αυτή η σχολική χρονιά βρίσκεται στο τέλος της, ας μου επιτραπεί ( μια και έχω γνώση του θέματος ) να κάνω κάποιες επισημάνσεις στο μεγάλο ζήτημα της Μ. Εκπ/σης, με την ελπίδα ότι κάποιους θα προβληματίσω, κάποιους θα ανησυχήσω και κάποιους θα κάνω να σκεφθούν
Τα θέματα που θα θιγούν ( περιληπτικά , βέβαια, χωρίς τα γραφόμενα να αποτελούν εμπεριστατωμένη έρευνα ) είναι τα ακόλουθα :
1. Το ΥΠ.Ε.Π.Θ , 2. Το Σχολείο , 3. Οι καθηγητές Μέσης , 4. Η Ιεραρχία του Κλάδου , 5. Οι Γονείς και οι κηδεμόνες , 6. Οι μαθητές , 7. Οι απουσίες , 8. Η Ο.Λ.Μ.Ε και οι Ε.Λ.Μ.Ε , 9. Η Αξιολόγηση , 10. Η Παραπαιδεία , 11. Οι προοπτικές.

1. Το ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Υπηρέτησα επί 35 χρόνια στη Μ. Εκπ/ση. Ως μαθητής, φοιτητής και καθηγητής ήμουν μέσα στο σύστημα επί 52 περίπου χρόνια ( 6+6+5+35 ) . Γνώρισα διάφορα εκπαιδευτικά συστήματα και διάφορους υπουργούς Παιδείας, χουντικούς, αριστερούς, δεξιούς, κεντρώους, κεντροδεξιούς, κεντροαριστερούς ( όλο το φάσμα ) .
Σχημάτισα την εντύπωση πως κανείς απ' αυτούς δεν είχε ουσιαστική σχέση με την Παιδεία.
Μάλλον , όλοι τους ήταν εκτός πραγματικότητας, χωρίς ιδέες για χάραξη πολιτικής Παιδείας, μόνο με μικροαλλαγές στα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, με κάποιους τεχνολογικούς εκσυγχρονισμούς, με εισαγωγή κάποιων νέων μαθημάτων ( όχι πάντα ωφέλιμων ή χρήσιμων ) , με επικαλύψεις ύλης, αρμοδιοτήτων και αναθέσεων,
χωρίς σχέδιο, όραμα, προοπτική, φιλοσοφία Παιδείας και διάθεση για πραγματική αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου, με καμιά κίνηση για πραγματική και ουσιαστική μόρφωση.
Για δε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, τι να πεί κανείς ; Τέλμα, τέλμα με αλιγάτορες μέσα και ανίδεους τριγύρω.
2. Το Σχολείο.
Δυστυχώς, αρκετά ( μάλλον πολλά ) Σχολεία έχουν καταντήσει " πάρκινγκ " παιδιών , καπνιστήριο ( ας μην μιλήσουμε εδώ γιά ναρκωτικά ) , χώρος " κοσμικής " συνάντησης, τόπος ερωτικών περιπτύξεων, συγκρούσεων, ξυλοδαρμών, βιασμών στις τουαλέτες, πλάκας, καζούρας και σαχλής επίδειξης.
Δυστυχώς και πάλι, τα Σχολεία έχουν μετατραπεί από φορείς γνώσης και διαμόρφωσης ολοκληρωμένων και ελεύθερων προσωπικοτήτων, σε δημόσιες υπηρεσίες έκδοσης τίτλων και απολυτηρίων, υπηρέτες των πάσης μορφής φροντιστηρίων και προθάλαμος ( άθλιος ) των Α.Ε.Ι και των Τ.Ε.Ι.
3. Οι καθηγητές Μ.Ε
Οι επικρίσεις προς τον κλάδο των καθηγητών Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης ( Μέσης Εκπ/σης, όπως λέμε εμείς οι παλιοί ) ήταν πάντα έντονες και τώρα τελευταία ακόμα περισσότερο.
Τους καταλογίζουν : Ανεπάρκεια, ανικανότητα στην μετάδοση γνώσεων, βαρεμάρα, αβελτηρία, τεμπελιά, έλλειψη ενδιαφέροντος για το λειτούργημά τους, άγνοια παιδαγωγικών μεθόδων, άγνοια ύλης κ.α εξίσου μειωτικά.
Όχι σε όλους , βέβαια. Σε πολλούς. Διότι , πράγματι, γι' αυτούς τους πολλούς ισχύει το ότι :
" κάνουν πως μας πληρώνουν κι' εμείς κάνουμε πως διδάσκουμε " .
Στην αξιολόγηση είναι στην πλειονότητά τους αρνητικοί. Βολεύτηκαν με το χάος που επικρατεί. Η δε συμμετοχή τους στις Πανελλήνιες Εξετάσεις ( επιτηρήσεις, επιτροπές, βαθμολογήσεις ) θα έλεγα πως είναι αρκετά προβληματική. Κάποια βγαίνουν πότε-πότε στο φως ( θυμηθείτε τα περυσινά με τις αλλοιώσεις των βαθμολογιών ) . Πολλά δεν λέγονται ούτε γράφονται.
Παράγινε το κακό.
4. Η Ιεραρχία του Κλάδου.
Εδώ είμαστε !!! Τα τελευταία 25-30 χρόνια η πλειονότητα των διευθυντών Σχολείων, προϊσταμένων Γραφείων Εκπ/σης, Δ/ντων Μέσης, Σχολικών Συμβούλων είναι του κόμματος που κέρδισε τις τελευταίες εκλογές.
Συνήθως συνδικαλιστές του Κλάδου, που παίρνουν ως έπαθλο για τους αγώνες ( ;;; ) που έδωσαν, θέσεις στην εκπ/κή Ιεραρχία.
Αντί, λοιπόν, να έχουμε σ' αυτές τις θέσεις ( εκτός λίγων εξαιρέσεων ) ανθρώπους με βαθιές παιδαγωγικές γνώσεις, ήθος, κρίση, όραμα και ικανότητες , ανθρώπους με αποδοχή και από τον Κλάδο και από την κοινωνία, έχουμε κομματάνθρωπους και εγκάθετους.
Αντί να έχουμε σ' αυτές τις θέσεις " χαρισματικούς " καθηγητές με " έργο " και " λόγο " , έχουμε λεγεωνάριους, προωθητές της εκάστοτε κομματικής-κυβερνητικής πολιτικής.
Πως να εμπνεύσουν σεβασμό αυτοί οι άνθρωποι ; πως να εξασφαλίσουν αποδοχή οι " δοτοί ".
Πως να καθοδηγησουν, πως να συμβουλεύσουν οι αγράμματοι;;;
Μόνο με εντολές και διαταγές ( συνήθως απρόσωπες ) δεν γίνεται Εκπ/ση.
5. Οι Γονείς και οι κηδεμόνες.
Κι' εδώ έχουμε επίσης μεγάλο πρόβλημα.
Η συντριπτική πλειονότητα των Γονέων δεν καλλιεργεί το σεβασμό του παιδιού προς το Σχολείο ( ως θεσμό ) , ούτε προς τον καθηγητή, ούτε προς την μόρφωση γενικότερα.
Το μόνο που τους ενδιαφέρει κυρίως, είναι το " χαρτί " το απολυτήριο τώρα , το πτυχίο αργότερα ( όπως κι' αν τα αποκτήσουμε ).
Στην δε Γ΄ Λυκείου , το πράγμα παράγινε. Ενδιαφέρονται μόνο για τα Πανελληνίως εξεταζόμενα μαθήματα ( κι' αυτό με στρεβλό τρόπο ) και τίποτε άλλο.
Θεωρούν το Δημόσιο Σχολείο πάρεργο, αλλά υποχρεωτικό λόγω του χαρτιού που δίνει.
Αν τους το έστελναν στο σπίτι θα ήταν καλύτερα, όμως αυτό ακόμα δεν γίνεται !! Ίσως στο μέλλον. Την ευθύνη της εκπαίδευσης του παιδιού την έχει το ιδιαίτερο, το φροντιστήριο, οι ίδιοι και δεν θεωρούν τον καθηγητή του Δημ. Σχολείου ικανό γι' αυτή τη δουλειά ( ασχέτως αν τον πληρώνουν γι' αυτή ακριβώς τη δουλειά στο ιδιαίτερο ).
6. Οι Μαθητές.
Σχεδόν όλοι είναι κατ' εικόνα και ομοίωση των γονέων τους.
Αδυνατούν να προγραμματίσουν τις υποχρεώσεις τους και να βάλουν μια τάξη στη ζωή τους.
Δεν μπορούν να θέσουν στόχους και είναι μπερδεμένα.
Δεν πιστεύουν σε αρχές και αξίες ( αρκετοί )
Μισούν τη γνώση που τους παρέχεται από το Σχολείο ( οι περισσότεροι ).
Δεν έχουν " λόγο " και δεν επικοινωνούν φυσιολογικά.
Δεν μπορούν να δουν το προφανές και ζουν σε μια " εικονική " πραγματικότητα όπως ίσως την προσλαμβάνουν από τις οθόνες της τηλεόρασης - του υπολογιστή- του κινητού τηλεφώνου.
Τι συμβαίνει και η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο κάθε χρόνο ;
Εδώ, χρειάζεται σοβαρή έρευνα. Αλλά ποιος νοιάζεται; Ποιος ανησυχεί;
7. Οι Απουσίες.
Η Νομοθεσία προβλέπει 50 αδικαιολόγητες απουσίες, 65 δικαιολογημένες και κατ' εξαίρεση, αν ο μαθητής έχει μ.ο 15 στους βαθμούς του Α΄ τετραμήνου μπορεί να φθάσει μέχρι τις 150 απουσίες κατά την διάρκεια του διδακτικού έτους.
Στην Γ΄ Λυκείου ( και λίγο-πολύ και στις άλλες τάξεις ) μετά τον Μάρτιο, οι αίθουσες διδασκαλίας είναι σχεδόν άδειες, διότι τότε οι μαθητές " αρρωσταίνουν " και μάλιστα ομαδικά.
Βέβαια, στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα πηγαίνουν ανελλιπώς. Εκεί δεν είναι άρρωστοι ( ίσως διότι εκτιμούν ότι πληρώνουν άμεσα και αδρά ) .
Ιατροί υπογράφουν πλαστές βεβαιώσεις ( αμειβόμενοι, φυσικά ) , γονείς συνήθως με θράσος τις φέρνουν στο Σχολείο που αναγκαστικά τις δέχεται κι' ας ξέρει ότι όλες σχεδόν είναι ψεύτικες.
Όμως , μ' αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε τα παιδιά να παρανομούν , να βρίσκουν " άλλοθι " .
Τι πολίτες ετοιμάζονται μ' αυτά τα ψεύδη;
Ποιος θα απαλλάξει το Σχολείο απ' αυτό το άγος; τις ατέλειωτες συνεδριάσεις για την δικαιολόγησή τους; τις χιλιάδες χαμένες ώρες ;
8. Η Ο.Λ.Μ.Ε και οι Ε.Λ.Μ.Ε.
Δυστυχώς , δεν υπάρχει πραγματικός συνδικαλισμός στον Κλάδο των καθηγητών. Κάποτε υπήρξε. Όμως από τότε που τα ψηφοδέλτια έγιναν " έγχρωμα " από τότε που οι παρατάξεις και τα κόμματα διείσδυσαν και άλωσαν τις Ενώσεις, από τότε που η συμπαιγνία κομματικών γραφείων και συνδικαλιστών έγινε φανερή και στους πιο αφελείς, ο Κλάδος, συνδικαλιστικά , δεν πρόκειται να σηκώσει κεφάλι ποτέ.
Θα σύρεται και θα φέρεται από τις κομματικές επιταγές.
Φέτος θα λέμε " αυτό ", του χρόνου ( αν έχουμε χάσει τις εκλογές ) θα λέμε το αντίθετο.
Είναι, τελικά, η κατάσταση για γέλια.
9. Η Αξιολόγηση.
Οι καθηγητές είναι, νομίζω, ο μόνος κλάδος του Δημόσιου Τομέα που δεν αξιολογείται .
Ούτε οι ίδιοι, ούτε το εκπαιδευτικό τους έργο , ούτε η Σχολική μονάδα στην οποία ανήκουν.
Όμως, οι ίδιοι αξιολογούν.
Βαθμολογούν τους μαθητές τους για προαγωγή, απόλυση ή για εισαγωγή στα Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι.
Από το 1982 που καταργήθηκε ο θεσμός του επιθεωρητή, ο Κλάδος είναι ακαθοδήγητος, παρατημένος και αδέσποτος.
Όλοι ίσοι. Ικανοί και ανεπαρκείς, φιλότιμοι και επικίνδυνοι, παιδαγωγοί και φαύλοι, καλοί και κακοί. Ούτε κίνητρο για διάκριση, ούτε κάποια φροντίδα για επικείμενο " αντικειμενικό " έλεγχο και για συμβουλές καλοπροαίρετες.
Μπορεί να μπαίνει κάποιος στην τάξη για καιρό, να λέει, ίσως , ανέκδοτα ( να βάζει , όμως , μεγάλους βαθμούς ) και να μην συμβαίνει τίποτα απολύτως.
Και να " μαρτυράνε " όσοι φιλότιμοι τον διαδεχθούν, προσπαθώντας να μπαλώσουν τα κενά και τις ελλείψεις.
10. Η Παραπαιδεία.
Στην κυριολεξία παραπαιδεία και όχι παράπλευρη παιδεία , όπως την θέλουν οι φροντιστές.
Με έτοιμες συνταγές, με παπαγαλία, με περίεργες τεχνικές, καταστρατηγώντας κάθε παιδαγωγικό μέτρο, απνευμάτιστα, ντρεσάρουν τους μαθητές ( ιδίως της Γ΄ Λυκείου ) για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις εισαγωγής σε Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι.
Είναι ολέθριος αυτός ο ρόλος των φροντιστηρίων στην κατάντια του Δημ. Σχολείου ( μοιάζει με τον κισσό που αναρριχάται στο δένδρο αλλά , τελικά το ξεραίνει ) .
Από τότε που το Λύκειο έχει ουσιαστικά συνδεθεί με τις εισαγωγικές εξετάσεις ( Προθάλαμος των Πανεπιστημίων και όχι αυτοτελής εκπαιδευτική βαθμίδα ) δεν έχουμε μαθητές στο Λύκειο παρά μόνο υποψήφιους για Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι και η ευθύνη της προετοιμασίας πέφτει ( εκ των πραγμάτων ) εξ ολοκλήρου στα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα.
Φυσικά, μ' αυτόν τον τρόπο , ακυρώνεται στην πράξη η παιδαγωγική και μορφωτική αξία του Σχολείου.
11. Οι Προοπτικές.
Το Σχολείο, δυστυχώς μα και αναπόφευκτα, αντικατοπτρίζει την κατάντια της άρρωστης Ελληνικής κοινωνίας, η οποία , όπως έχουμε γράψει σε προηγούμενη ανάρτηση, νοσεί βαρύτατα.
Χωρίς αξίες, μέτρο και όραμα. Μόνο για το βόλεμα, την " κονόμα " και την κατανάλωση.
Με παιδιά εγκλωβισμένα " παρά φύσιν " στα διαμερίσματα, που δεν παίζουν, καθισμένα μπροστά σε T.V ή P.C με το κινητό τηλέφωνο στο χέρι και τα ακουστικά του M.P3 στα αυτιά, αποκομμένα και αποκλεισμένα απ' την πραγματικότητα, χαμένα σε " εικονικούς " κόσμους.
Όταν το παιδί είναι σε μικρές τάξεις, το τρέχουν σε μουσικές, ξένες γλώσσες, μπαλέτα, χορευτικά,πολεμικές τέχνες κ.α και μόλις μεγαλώσει σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα, χωρίς ολ' αυτά να του δίνουν πραγματική μόρφωση, χωρίς να διαπλάθεται ολοκληρωμένη προσωπικότητα, χωρίς να δημιουργείται ισχυρός χαρακτήρας, με αρχές και αξίες.
Μόνος στόχος όλων το " χαρτί ". Τίποτε άλλο. Το " χαρτί " .
Να, λοιπόν , γιατί η φθίνουσα πορεία του Σχολείου δεν είναι αναστρέψιμη.
Το να αλλάζεις τα εξεταζόμενα μαθήματα για την εισαγωγή στα Α.Ε.Ι-Τ.Ε.Ι από 4 σε 14 και μετά από 14 σε 9 και έπειτα από 9 σε 5 ή 6 κ.λ.π δεν φτιάχνεις Εκπ/ση.
Το σχολείο μ' αυτά , δεν γίνεται Σχολείο.
Δυστυχώς και πάλι ( από έναν που γνωρίζει τα πράγματα από μέσα ) , το μήνυμα δεν είναι αισιόδοξο.
Και δεν πιστεύω ότι τα πράγματα θα φτιάξουν.
Τουλάχιστον, στο ορατό μέλλον, εγώ δεν το βλέπω.
Τι κάνουμε, λοιπόν ;;;