Η άρρωστη κοινωνία.

Η δυσφορία και η αγανάκτηση που ενδημεί στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες δυτικού τύπου, είναι ολοφάνερη.

Πολλαπλές οι εκδηλώσεις της κρίσης που ζούμε σήμερα σε όλο τον κόσμο.

Τις βλέπουμε στις τηλεοράσεις, τις ακούμε στα ραδιόφωνα, τις διαβάζουμε στις εφημερίδες.

Τεράστιες απεργίες, φοβερές διαδηλώσεις, αιματηρές εξεγέρσεις, πυρπολήσεις κτιρίων, οχημάτων, πυροβολισμοί, τραυματισμοί κ.α. τραγικά.

Πιασμένες στο δόκανο μιας αυτοκαταστροφικής, πραγματικά , " ανάπτυξης " ( δήωση του περιβάλλοντος, κλιματιστικές αλλαγές μεγάλης κλίμακας, εξάντληση ζωτικών πηγών κ.α. ) που επιταχύνει διαρκώς τους ρυθμούς της αλλαγής, γεννώντας δυσθυμία, άγχος, αγωνία, αλλοτρίωση, βία και ανομία, οι σύγχρονες κοινωνίες είναι βαθιά παθολογικές, σήμερα δε, ακόμα περισσότερο με την διεθνή κρίση των τιμών των αγαθών και την τρομακτική αύξηση των τιμών των καυσίμων που βάζουν σε τροχιά κατάρρευσης , τις οικονομίες πολλών χωρών, με συνέπειες απρόβλεπτες.

Όμως , αυτή η παθολογία θα πρέπει να προφυλαχθεί από έναν μείζονα κίνδυνο : ορίζοντας ένα υπόδειγμα "υγιούς " κοινωνίας, καταλήγουμε να επιβάλλουμε ως θεμελιώδη κανόνα την προσαρμογή μας στους θεσμούς και μόνο σ' αυτούς.

Τίθενται, λοιπόν, πολλά ερωτήματα σχετικά με την διαμόρφωση της ατομικής υποκειμενικότητας, την καθυπόταξη σε ποικίλες μορφές εξουσίας, το φόβο μπροστά στην ελευθερία, την αγωνία για το μέλλον κ.α.

Οι σύγχρονες κοινωνίες δεν είναι σε θέση να προτείνουν ιδεώδη, στο βαθμό που κυρίαρχες αξίες είναι : η αγορά, η οικονομική αποδοτικότητα , ο άκρατος ανταγωνισμός και η άσκοπη κατανάλωση.

Η ολική επικράτηση της εμπορευματικής λογικής και της εργαλειακής ορθολογικότητας καθιστούν δύσκολη κάθε διαδικασία εξιδανίκευσης στο άτομο.

Η απουσία ελπίδας, η απουσία προτάγματος ή συλλογικής προσδοκίας για το μέλλον, είναι ένας άλλος δρόμος που οδηγεί στην απάθεια, στην αδράνεια ή και στην μνησικακία ( πού είναι οι " ιδεολογίες " σήμερα ;; ).

Το μίσος για τον εαυτό συνδυάζεται με το μίσος για τους άλλους, τροφοδοτώντας τις πιο ακραίες μορφές βίας. Το αίσθημα της αδικίας μεγαλώνει όταν δεν τηρείται η υπόσχεση για δημοκρατική ισότητα, όταν πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ταπεινωμένοι, ξεχασμένοι, εγκαταλειμμένοι και ζουν στο περιθώριο.

Οι πλούσιες ( για πόσο ακόμα ; ) και δημοκρατικές ( ; ) κοινωνίες μας, δεν μπορούν ( ή δεν θέλουν ) να εγγυηθούν ένα ελάχιστο σεβασμού, αναγνώρισης και αξιοπρέπειας σε όλους τους πολίτες. Το φαινόμενο της " επαιτείας " μα και του ψαξίματος στους κάδους απορριμάτων σε πολλές μεγαλουπόλεις ισχυρών κρατών, δημιουργεί δυσοίωνες σκέψεις για το μέλλον των κοινωνιών μας.

Πώς, λοιπόν, οι κοινωνίες να μην είναι " άρρωστες " , όταν το ιδεώδες που τις συνέχει είναι μόνον η παραγωγή, το κέρδος με κάθε τρόπο και η κατανάλωση για την κατανάλωση ;;